“Kultura na marginesie. Dlaczego państwo polskie dyskryminuje instytucje kultury?” – to tytuł debaty, którą zgłosiliśmy na współKongres Kultury, który odbędzie się w dniach 7-9 listopada 2024 r. w Warszawie.
Odczucie nierównego traktowania jest powszechne w naszym środowisku. Chcemy porozmawiać o tym, czy kultura stanowi margines w życiu społecznym i strukturze państwa, a jeśli tak, to dlaczego tak się dzieje, a także o tym, czy jesteśmy traktowani w Polsce w sposób adekwatny do roli, jaką w naszym przekonaniu pełnimy?
Zgłoszenie debaty to pierwszy krok. Żeby do niej doszło potrzebne będą głosy osób zarejestrowanych do udziału we współKongresie. Jak zapowiadają organizatorzy wydarzenia 24 września 2024 r. do każdego zarejestrowanego uczestnika Kongresu zostanie wygenerowany i wysłany indywidualny link umożliwiający głosowanie na 5 debat. Już dzisiaj rekomendujemy głosowanie na naszą debatę, zwłaszcza, że dotyczy ona wszystkich instytucji kultury w Polsce.
Debata przygotowana przy wsparciu kolektywu Społeczny Dom Kultury i Stowarzyszenia Dyrektorek i Dyrektorów Bibliotek INICJATYWY, Polskiego Związku Bibliotek oraz Fundacji Krajowy Depozyt Biblioteczny.
Jeśli głosowanie okaże się skuteczne i do debaty dojdzie, to rolach panelistów wystąpią:
- Paweł Kamiński – prezes Stowarzyszenia Dyrektorów i Dyrektorek Samorządowych Instytucji Kultury, dyrektor Ośrodka Postaw Twórczych Zamek we Wrocławiu i twórca bloga MenedżerKultury.pl
- Aneta Majak – członkini zarządu Stowarzyszenia Dyrektorów i Dyrektorek Samorządowych Instytucji Kultury, dyrektorka Milanowskiego Centrum Kultury
- Karolina Miżyńska – członkini zarządu Stowarzyszenia Dyrektorów i Dyrektorek Samorządowych Instytucji Kultury, dyrektorka Miejskiego Ośrodka Kultury “Stary Młyn” w Zgierzu
- Łukasz Molski – członek zarządu Stowarzyszenia Dyrektorów i Dyrektorek Samorządowych Instytucji Kultury, były dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Ustroniu Morskim
- Janusz Pawul – burmistrz Miasta i Gminy Pieńsk, były dyrektor Miejskiego Domu Kultury w Zgorzelcu
Przeczytaj szczegółowy opis debaty:
Odczucie nierównego traktowania jest powszechne wśród osób pracowniczych i dyrektorskich w samorządowych instytucjach kultury, a także wśród osób artystycznych, aktywistycznych i freelancerskich pracujących w obszarze kultury.
W przypadku instytucji kultury, ich pracowników i pracowniczek, udowodnić tezę o nierównym traktowaniu przez państwo jest stosunkowo łatwo. Instytucje kultury i osoby tam zatrudnione są postrzegani jako pracownicy sektora publicznego, jednak nie mogą liczyć na analogiczne traktowanie i warunki pracy ze strony państwa, w tym również państwa reprezentowanego przez samorządy, które stanowią największą grupę organizatorów instytucji kultury.
Dowodów na nierówne traktowanie jest sporo. Pracownikom i pracowniczkom instytucji kultury przepisy nie gwarantują trzynastych pensji, które przysługują praktycznie wszystkim osobom pracowniczym sektora publicznego. Pomimo, że często przez organizatorów osoby pracujące w instytucjach kultury są postrzegane jak osoby pracownicze innych podmiotów samorządowych, nie idą za tym odpowiednie środki na wynagrodzenia. Różnice dotyczą też odpraw emerytalnych. Jednocześnie osoby pracujące w kulturze muszą pracować popołudniami i wieczorami oraz w dni wolne od pracy bez jakichkowiek przywilejów z tego tytułu.
Czy kultura stanowi margines w życiu społecznym i strukturze państwa? Czy ludzie kultury, podmioty kultury, w tym instytucje kultury są traktowani w Polsce w sposób adekwatny do roli, jaką w ich przekonaniu pełnią? Czy pracownicy i pracowniczki instytucji kultury powinni mieć status analogiczny do osób pracujących w urzędach lub szkołach?
Debata przygotowana została przez Stowarzyszenie Dyrektorów i Dyrektorek Samorządowych Instytucji Kultury przy wsparciu kolektywu Społeczny Dom Kultury i Stowarzyszenia Dyrektorek i Dyrektorów Bibliotek INICJATYWY, Polskiego Związku Bibliotek oraz Fundacji Krajowy Depozyt Biblioteczny