Wezwaliśmy pisemnie burmistrza Sandomierza Marcina Marca do usunięcia naruszenia prawa polegającego na wydaniu zarządzenia w sprawie odwołania dyrektorki Sandomierskiego Centrum Kultury zawierającego liczne niezgodności z przepisami Ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.
Burmistrz podpisał zarządzenie 31 maja 2023 r. Uważamy, że zostało ono wydane z naruszeniem prawa. Większość przesłanek wskazanych w akcie odwołania nie mieści się w katalogu określonym w art. 15 ust. 6 Ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej i jako takie nie mogą być powodem odwołania. W szczególności dotyczy to tzw. utraty zaufania. Dyrektora instytucji kultury nie można odwołać z takiego powodu. Potwierdza to m. in. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 27 października 2015 r. (sygn. akt III SA/Kr 655/15).
Nie jest możliwe odwołanie dyrektora instytucji kultury również za wypowiadanie przez niego krytycznych uwag pod adresem organizatora. Zgodnie z art. 54 ust. 1 Konstytucji RP każdemu zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji. Art. 10 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r. przewiduje, że każdy ma prawo do wolności wyrażania opinii. Prawo to obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe. Należy więc przyjąć, że również dyrektor instytucji kultury ma wolność głoszenia poglądów, w tym dotyczących organizatora, w tym przypadku burmistrza. Korzystanie z wolności wypowiedzi nie może stanowić podstawy do odwołania dyrektora.
Ponadto w naszej ocenie Burmistrz Sandomierza przekracza także swoje kompetencje, przypisując sobie zwierzchnictwo służbowe nad dyrektorem instytucji kultury, wskazując jednocześnie nie respektowanie tego uprawnionego zwierzchnictwa jako powód odwołania. Tymczasem burmistrz nie jest zwierzchnikiem służbowym dyrektora instytucji kultury. Potwierdzają to liczne wyroki sądów, w tym wyrok NSA Oddział Zamiejscowy w Szczecinie z 4 kwietnia 2001 r. (sygn. akt SA/Sz 2268/00).
Oczekujemy, że burmistrz unieważni swoje zarządzenie. Liczymy, że sprawą zainteresuje się również Wojewoda Świętokrzyski Zbigniew Koniusz.
Fot. Michal Jarmoluk z Pixabay